Wetenschapsblog - Wat zeggen coaches tijdens een coachgesprek?

Onderzoekers James Gavin en collega’s wilden weten wat coaches precies tegen hun coachees zeggen tijdens coachgesprekken. Zij analyseerden hiervoor de gesprekken van 48 coach-coachee paren. Het ging om coaches die deelnamen aan ReciproCoach, een ontwikkelingsprogramma aanbevolen door beroepsorganisaties ICF (International Coaching Federation) en EMCC (European Mentoring and Coaching Council). Als onderdeel van het programma coachten de deelnemers andere coaches. De onderzoekers vroegen de deelnemende coaches om een aantal coachgesprekken op te nemen op audio. Meer specifiek ging het om het tweede, derde en vierde coachgesprek. In totaal verzamelden de onderzoekers de audio opnames van drie gesprekken van in totaal 48 coach-coachee paren.
 
Elk verbale uiting van de coach tijdens het coachgesprek werd gecodeerd. Dat wil zeggen dat de onderzoekers de verschillende uitspraken een label of code probeerden te geven. Denk bijvoorbeeld aan het stellen van een vraag door de coach ter verduidelijking van wat een coachee vertelt, maar ook aan het geven van feedback, of het aanmoedigen van een coachee om verder te vertellen door “ok” of “hmmmm” te zeggen. Elk soort uitspraak kreeg een aparte code. Het coderen van alle audio opnames nam in totaal zo’n 8 maanden in beslag, waarbij de onderzoekers telkens opnieuw met elkaar in gesprek gingen over de codes. In totaal kwamen de onderzoekers tot 37 verschillende codes. Deze codes konden vervolgens worden ingedeeld in vier hoofdcategorieën: actief luisteren, informeren, beïnvloeden en een categorie overig. Een voorbeeld van een uitspraak in de categorie actief luisteren is bijvoorbeeld het reflecteren op wat een coachee zojuist vertelde, bij informeren gaat het bijvoorbeeld om het vragen naar de waarden van de coachee en bij de categorie beïnvloeden gaat het bijvoorbeeld om het interpreteren van wat een coachee vertelt. De categorie overig bestond uit diverse uitspraken, variërend van het praten over koetjes en kalfjes tot het bepalen van de richting van het coachgesprek. Het ging bij deze laatste hoofdcategorie telkens om uitspraken die niet dienend leken te zijn voor het doel van de coaching. 

Wat de onderzoekers als eerste opviel bij het analyseren van alle gegevens, was dat bijna de helft van de uitspraken van de coaches zogenoemde “kleine aanmoedigingen” waren, zoals “hmmmm” of “ok”. Van de overige verbale uitingen kwam reflecteren op wat de coachee inhoudelijk vertelde het vaakste voor (12%), gevolgd door het geven van informatie of advies (12%) en het verkennen van wat de coachee inhoudelijk vertelde (7%). De onderzoekers noemen het opvallend dat de categorie beïnvloeden (waar het geven van advies onder valt) relatief vaak voorkwam tijdens de coachgesprekken, aangezien de richtlijnen van beroepsorganisaties adviseren om daar slechts sporadisch gebruik van te maken.  
 
Opvallend is dat ook het praten over koetjes en kalfjes in zo’n 6% van de overige verbale uitingen voorkwam, aangezien dit niet altijd als dienend voor het coachdoel werd gezien. Toch is het volgens de onderzoekers lastig te zeggen of dit type uitspraken de professionaliteit van de coach ondermijnen of juist bijdragen aan een goede relatie. Andere uitspraken die een goede coaching in de weg kunnen staan, zoals het negeren van ervaringen van de coachee of het bepalen van het onderwerp van het gesprek, kwamen nauwelijks voor. Toch kwamen zogenoemde “ontregelende onderbrekingen” voor in 5% van de overige verbale uitingen. Het ging dan bijvoorbeeld om het geven van een oordeel, ongepast lachen of ongepaste zelfonthulling door de coach. 

De onderzoekers wilden ook weten of de frequentie waarmee een bepaald type uitspraak voorkwam, verschilde per sessie. Wat opviel, is dat het aantal verbale uitingen door de coaches iets afnam naarmate de sessies vorderden. Zo kwam het reflecteren op de inhoud bijvoorbeeld minder vaak voor in de vierde sessie dan in de tweede sessie. De onderzoekers suggereren dat dit zou kunnen komen, doordat coachees steeds meer zelf de regie krijgen over de gesprekken en de begeleiding door de coach minder wordt naarmate de gesprekken vorderen.
 
De onderzoekers concluderen dat de resultaten een beeld laten zien van coaches die vooral actief luisteren, checken wat ze hun coachee horen zeggen, de inhoud van het verhaal van de coachee verkennen en soms advies geven. Volgens de onderzoekers geeft dit een bemoedigend beeld van de professionaliteit van coaches die werken volgens de standaarden van beroepsorganisaties. De onderzoekers merken op dat de coachees in dit onderzoek zelf ook coaches waren. Door aan te sluiten bij een bestaand ontwikkelingsprogramma voor coaches was het wellicht makkelijker voor de onderzoekers om toegang te krijgen tot opnames van coachgesprekken. Welke rol het precies heeft gespeeld dat de coachees tegelijkertijd ook coaches waren is volgens de onderzoekers echter lastig te zeggen. 

De resultaten van het onderzoek geven inzicht in wat coaches zeggen tijdens coachgesprekken. Het is een belangrijke eerste stap om meer inzicht te krijgen in het coachproces. Een volgende stap is om de verschillende verbale uitingen te relateren aan de uitkomsten van de coaching. Is bijvoorbeeld vooral het actief luisteren door een coach voorspellend voor positieve opbrengsten van de coaching, of juist het informeren? Met andere woorden: wat is precies de toegevoegde waarde van de verschillende type uitspraken? De onderzoekers zijn daar inmiddels mee bezig. Wanneer we daar meer inzicht in krijgen, kan coaching in de toekomst nog effectiever worden ingezet.