Terug naar overzicht

BLOG ‘Grenzen’: Grenzen aangeven zonder ruzie te maken

woensdag 15 juli 2020

“Geef je grenzen aan” is een veelgehoord advies bij teveel stress. Makkelijker gezegd dan gedaan... Het is namelijk best spannend, zo iets persoonlijks. Heb je het over grenzen aangeven, dan staan die niet op zichzelf. Onderliggend aan jouw grenzen ligt iets moois verborgen: je behoeften. Ieder mens heeft behoeften en is hierin uniek. En dit is precies waar het spanningsveld ligt. Als je de grenzen van jóuw behoeften aangeeft, hoe zit het dan met die van een ander? Zeker binnen een organisatie kan dit veel spanning opleveren, omdat iedereen zijn eigen belangen heeft.

Diverse NOBCO-coaches schrijven blogs over het thema van het e-magazine Coach.
Deze blogs worden gepubliceerd in het e-magazine. Voor e-magazine #2 2020 is het thema ‘Grenzen’.

Grenzen aangeven zonder ruzie te maken

“Geef je grenzen aan” is een veelgehoord advies bij teveel stress. Makkelijker gezegd dan gedaan... Het is namelijk best spannend, zo iets persoonlijks. Heb je het over grenzen aangeven, dan staan die niet op zichzelf. Onderliggend aan jouw grenzen ligt iets moois verborgen: je behoeften. Ieder mens heeft behoeften en is hierin uniek. En dit is precies waar het spanningsveld ligt. Als je de grenzen van jóuw behoeften aangeeft, hoe zit het dan met die van een ander? Zeker binnen een organisatie kan dit veel spanning opleveren, omdat iedereen zijn eigen belangen heeft.

Hoe doe je dat dan, grenzen aangeven? Hoe herken je je grens? Waarom reageer je zo sterk? Hoe vertel je dit zo, dat de ander bereid is om naar je te luisteren? Grenzen aangeven geeft stress. Of juist niet?

Alarm! Mijn grens wordt overschreden!

“Actie – reactie”. Een gebeurtenis brengt altijd een reactie teweeg. Wordt je grens overschreden, gebeurt er iets in je lichaam. Spanning in schouders, nek en handen. En zware buik. De neiging om weg te lopen. Een licht euforische energie-boost. Dit zijn voorbeelden van signalen in de onderliggende vier basisemoties: Blij, Bang, Boos, Bedroefd.

Teamleider Jitske zegt in een overleg tegen Marijn “…en dit project kan je met Mirte oppakken”. Marijn voelt zijn buik samentrekken, “Hoe vertel ik dat ik dit niet zie zitten?”.

In a split of a second: reageer ik nu of later?

Je grenzen aangeven is een belangrijke manier om stress te verminderen. Het moment waarop je je grenzen aangeeft kan cruciaal zijn. Je moet in a split of a second reageren.

  • Marijn reageert direct en beschrijft wat er bij hem gebeurt: “Ik merk dat ik er tegenop zie om dit met Mirte op te pakken”.
  • Marijn stelt dit beslismoment uit door verdiepende vragen te stellen: “Zie je een bepaalde taakverdeling?". “Waarom denk je dat wij het beste team hiervoor zijn?”
  • Marijn wil later reageren: “Kan ik daar nog even over nadenken?” als dit niet teveel vragen teweegbrengt. Ook kan Marijn ingaan op de praktische invulling om er later op terug te komen als de emotie wat geluwd is “ok, ik zal het verder oppakken”.

Van grenzen aangeven komt altijd ruzie?

En dan komt het moment dat je je grens gaat aangeven, Er bestaat een mooie methodiek: Geweldloze Communicatie, of Verbindende Communicatie van Marshall Rosenberg. Zijn gedachte is elkaar te vinden op behoefteniveau door kritiekloos te communiceren met verantwoordelijkheid voor eigen gevoelens en behoeftes. Je doorloopt deze vier stappen:

  1. Waarneming: vertel wat je feitelijk waarneemt. “Je zegt dat ik het project met Mirte kan oppakken”. Voorkom eigen interpretatie zoals “je wil dat ik het samen met Mirte oppak” of “je wil dus dat ik de kar trek”.
  2. Gevoel: benoem je emotie “ik voel me gespannen…” Hierbij valt of staat de verbinding door jouw emotie te koppelen aan je behoefte (verzoek om empathie) en niet te koppelen aan je waarneming (verwijtend).
  3. Behoefte: beschrijf jouw behoefte. “…omdat ik dit project graag efficiënt wil afronden”
  4. Verzoek: waarmee kan de ander aan jouw behoefte tegemoet komen? Hierbij is essentieel dat de ander een vrije keuze heeft en je niet een eis stelt. Met een eis ga je voorbij aan andermans behoeften, waarmee je de tegenstelling opzoekt i.p.v. de verbinding. “Ik wil graag het project met Pieter oppakken,”

Kortom… dat ieder mens uniek is in zijn behoeften betekent niet meteen dat je in gevecht komt als je hierin grenzen aangeeft. Communicatie maakt het verschil. Praat vanuit je behoeften en luister naar de ander. Met oog voor het gezamenlijke doel kom je elkaar tegemoet via Geweldloze Communicatie.

Bronnen

Hester van Zoelen -Talentcoach en Loopbaancoach

#GeweldlozeCommunicatie #VerbindendeCommunicatie #stressverminderen #grenzenaangeven #conflicthantering #communiceren #team #samenwerking #constructiefcommuniceren

Terug naar overzicht